Fris het nieuwe schooljaar in!

De zomervakantie is voorbij. Een atypische Hollandse zomer met heel veel zon. Wij hopen dat u ervan hebt genoten en voldoende tijd en rust hebt gehad om fris het nieuwe schooljaar in te gaan.

In deze nieuwsbrief staan we stil bij de vsv-inzet die gedurende de zomerperiode gewoon doorgaat: Jongeren die op het laatste moment nog ergens geplaatst moeten worden. In de vorige nieuwsbrief is een vooraankondiging gedaan voor de vsv-conferentie die op 4 oktober plaatsvindt en in deze nieuwsbrief informeren we u over het programma. Daarbij staan we wat uitgebreider stil bij de sprekers en één van de workshops. U kunt zich vanaf nu aanmelden via de bijgesloten link óf via de website vsvnee.nl. Uiteraard hopen we u op 4 oktober te mogen verwelkomen!

Veel leesplezier!

Gea Velt, RMC-coördinator van regio Haaglanden en Anamaria Waarts, Regisseur aanpak voortijdig schoolverlaten voor de regio Haaglanden.

Kom ook naar de vsv-conferentie 2018!

De conferentie biedt een boeiend programma met de sprekers Anja Vink en Iliass El Hadioui en diverse workshops. De dagvoorzitter is Michenu Maduro, trainer, inspirator en pedagoog.

Anja Vink
Anja Vink is onderwijsjournalist. Zij schreef in 2017 voor Vrij Nederland artikelen over de
periode die zij meeliep op de School voor Administratie van het ROC Mondriaan in Den
Haag. Gedurende vijf maanden keek zij, met steun van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten, elke week mee op een mbo niveau 2-school. Ze ging mee naar stageplaatsen, met de verzuimploeg, woonde lerarenvergaderingen bij en volgde leerlingen. Daar zag ze hoe uit alle macht wordt geprobeerd om jongeren met een vaak moeilijke achtergrond toch aan een startkwalificatie te helpen.

Iliass El Hadioui
Socioloog en onderwijswetenschapper Iliass El Hadioui gaat in zijn voordracht in op de effecten van een (super)diverse buitenschoolse leefwereld op de schoolcultuur in een stedelijke omgeving. In het bijzonder gaat hij in op hoe jongeren in een stedelijke omgeving vaak moeten laveren tussen de verborgen en uitgesproken sociale codes van hun thuiscultuur, de straatcultuur en hun schoolcultuur. Dit leidt op scholen tot demotivatie, voortijdige schooluitval en soms ook een negatieve groepsdynamiek in het klaslokaal. El Hadioui laat zien hoe jongeren, ondanks de mismatch tussen de leefwerelden, veerkracht kunnen ontwikkelen en de schoolladder kunnen gaan ervaren als hun ladder.

Workshops
Het tweede deel van de middag biedt een breed palet aan workshops. Zo geeft Nabil Ibnolfaqir van Westcoaching een workshop over werken vanuit de jongere. Helma van Overbeeke van PlusCoach geeft een inkijkje in de mogelijkheden van oplossingsgericht werken. Maar u kunt ook in gesprek gaan met jongeren uit de Kansklas van MBORijnland. Over deze klas staat in deze nieuwsbrief verderop een artikel. U kunt ’s middags ook doorpraten met spreker Anja Vink of vanuit de regio Rijnmond horen hoe daar de aansluiting tussen zorg en onderwijs wordt gemaakt. Op de conferentie kunt u zich aanmelden voor een workshop.

Zo ziet de dag eruit
12:30 uur inloop met koffie en thee. Wilt u ook een broodje eten, geeft u dit dan door bij uw
aanmelding voor de conferentie
13:00 uur start inhoudelijk programma
16:15 uur borrel ter afsluiting van de conferentie. U hebt de mogelijkheid tot napraten

Locatie
De conferentie vindt plaats in het Techniek Innovatiehuis aan de Tinwerf 14 in Den Haag

Aanmelden
Bent u erbij? Meldt u zich dan snel aan. Er is plaats voor maximaal 150 deelnemers!

Aanmelden

‘Met de overstap zijn we het hele
jaar bezig, niet alleen in de zomer’

Het schooljaar is weer begonnen. Hoe zorgen we ervoor dat we alle leerlingen na de zomerperiode weer terugzien? Jongerenconsulent RMC en leerplichtambtenaar Nikita Ligtvoet van Gemeente Pijnacker-Nootdorp en loopbaanadviseur Fatiema Khadje bij ROC Mondriaan over de Regionale Overstap Procedure.

Hebben we alle leerlingen weer in de klas na de zomer? Is iedereen naar de beoogde vervolgopleiding gegaan? Is niemand buiten de boot gevallen? De overstapperiode moet vlot verlopen om voortijdig schooluitval te voorkomen. Onderwijs en gemeenten doen er alles aan.
‘Zorgen dat iedereen na de zomervakantie weer in de schoolbanken zit, is een proces waar we het hele jaar aan werken. Hierdoor hebben we nauwelijks uitval na de zomer’, zegt jongerenconsulent RMC en leerplichtambtenaar Nikita Ligtvoet van gemeente Pijnacker-Nootdorp.

Twee brieven
De gemeente stuurt al vroeg in het jaar twee brieven aan alle examenkandidaten van het voorgezet onderwijs. In de eerste brief in januari staat dat de overstap naar een vervolgopleiding eraan komt en in de tweede in april vraagt de gemeente de jongeren een antwoordformulier terug te sturen met de vraag bij welke vervolgopleiding hij/zij staat ingeschreven. ‘Dat geeft goed inzicht in het aantal inschrijvingen bij een school en hoe dat verloopt’, zegt Nikita.

Leerlinginformatiesystemen
Niet alle jongeren sturen het antwoordformulier in april terug. In dat geval kijkt Nikita in de digitale leerlinginformatiesystemen dat de overstap van leerlingen van vo naar mbo ondersteunt. In Voroc wordt relevante informatie over leerlingen in Haaglanden overgedragen aan de mbo-school van aanmelding en krijgen verantwoordelijken vanuit het vmbo een terugkoppeling van de aanmelding. Hierdoor krijgen vo- en mbo-scholen en gemeenten inzicht in het aanmeldproces van elke leerling.

Geen ontsnappingskans
Sinds twee jaar kan Nikita ook het systeem Intergrip raadplegen dat door de regio Rotterdam wordt gebruikt. ‘Omdat onze gemeente tussen Den Haag en Rotterdam ligt en onze leerlingen hun vervolgopleiding vaak in een van deze twee steden doen, is het voor ons pure winst om beide systemen te kunnen raadplegen. Intergrip en Voroc kijken naar het grondgebied van de voortgezet onderwijsschool. Hierdoor hebben we alle jongeren goed in beeld en kunnen we jongeren sneller bereiken. Er is geen ontsnappingskans meer’, licht Nikita toe.

Begeleiding
Staat er bij een leerling in Voroc of Intergrip geen positieve plaatsing of geen aanmelding, dan vraagt Nikita informatie op bij hun huidige vo-school en gaat in het uiterste geval naar de jongeren toe voor informatie. En ook met jongeren zonder definitieve inschrijving zoekt de gemeente contact. Zij krijgen van de gemeente in de zomervakantie begeleiding. Dat zijn er zo’n 8 per jaar. ‘Met hen voeren we extra gesprekken: Hoe verloopt je inschrijving? Waar loop je tegenaan? Waar kunnen we je mee helpen? Welk advies heb je nog nodig? Sommigen bieden we een educatiemeter aan: een beroepskeuze- en persoonlijkheidstest.

We proberen ze voor 1 oktober ingeschreven te hebben of richting werk te begeleiden met behulp van het werkgeversservicepunt’, zegt Nikita. Het in contact blijven met jongeren, de nauwe samenwerking tussen gemeente, onderwijs en het werkgeversservicepunt én het gebruik van de twee systemen noemt Nikita essentieel voor een succesvolle aanpak. ‘Omdat we er in april al druk mee aan de slag gaan, heb ik altijd een relatief rustige zomer’, lacht Nikita.

ROC Mondriaan
Ook bij Fatiema Khadje, loopbaanadviseur bij het studie- en loopbaancentrum bij ROC Mondriaan, gebeurt het meeste werk ook al ruim voor de zomer. Ze noemt de sluitende aanpak: vanaf het moment dat de leerling binnenkomt tot aan het moment dat hij/zij weggaat naar een andere opleiding, werk of stopt. Onderdeel van de sluitende aanpak is het beleid aanmelding, intake en plaatsing.

Vanaf de aanmelding monitort de medewerker studenttransfer via de systemen Portal Plus en via de contacten met scholen waar de leerling binnenkomt: is dat dezelfde plek als waar hij zich heeft aangemeld? ‘Mocht hij niet komen opdagen tijdens de intake of besluiten dat hij de opleiding toch niet wil doen, krijgt de medewerker studenttransfer via de administraties een bericht. De medewerker studenttransfer kijkt waarom dit is gebeurd en of hij nog ergens anders plaatsbaar is. ‘Bij lastige vraagstukken komen ze bij mij als loopbaanadviseur terecht’, zegt Fatiema.

Loopbaanbegeleiding
Zo’n 4.000 leerlingen per jaar krijgen loopbaanbegeleiding, coaching en schoolmaatschappelijk werk, gericht op sociaal emotionele problematiek, schuldhulpverlening. ‘Het eerste jaar is cruciaal om ze binnenboord te houden. Om te zorgen dat leerlingen ook na de zomer terugkomen, zijn we het hele jaar bezig. De docent of studieloopbaanbegeleider ziet al eerder aan een jongere hoe het gaat. Echte uitvallers zijn al ruim voor de zomer weg. Problemen brei je niet recht aan het einde van het schooljaar. Als het tweede jaar lukt, komen ze vaak het derde en vierde jaar terug’, zegt Fatiema.

Enige houvast
‘We zijn een school en creëren randvoorwaarden, maar we zijn niet de opvoeder. We hebben partners nodig, gemeente, ouders en hulpverleners om te zorgen dat het slaagt. Elke jongere moet met een diploma de wereld in. Dat is de enige houvast voor een goede toekomst.’

De overstapperiode moet vlot verlopen om voortijdig schooluitval te
voorkomen. (Foto: Pixabay)

Start pilot maatwerktrajecten onderwijs & werk

Oriënteren op de toekomst in de Kansklas

Jongeren die in het mbo vastlopen in hun opleiding en niet weten wat ze willen, kunnen sinds een aantal jaar terecht in de Kansklas van MBORijnland. Zo ook de 17-jarige Mutiara. In drie maanden werd ze door docente Martine Verbunt begeleid naar een nieuwe vervolgopleiding. ‘Ik heb vooral mezelf goed leren kennen.’

Zelfverzekerd, zelfbewust en hoopvol over de toekomst. Zo oogt Mutiara, tot voor kort leerlinge van de Kansklas van MBORijnland, in Leidschendam. De scholiere is er enorm gegroeid: Van een meisje dat zich nauwelijks durfde te uiten naar een jonge vrouw die zelf een stageplek regelt en weet wat ze wil: autospuiter worden. ‘Ik vind het moeilijk om eerlijk te zijn over mijn strubbelingen en vertrouw mensen niet snel’, zegt Mutiara. ‘Dus toen ik tegen mijn studieloopbaanbegeleider vertelde dat ik mijn opleiding niet meer zag zitten, was dat een hele grote stap. Ik kwam naar school om te voorkomen dat ik boetes kreeg omdat ik niet aan de leerplicht voldeed. Maar leuk vond ik het allang niet meer.’

Oriëntatievraag
Mutiara volgt de opleiding tot schoonheidsspecialist op het mbo in Leiden als ze tegen haar studieloopbaanbegeleider, tevens mentor, twijfels uit over haar studiekeuze. ‘Ik wilde iets anders maar had geen idee wat’, zegt de leerlinge. Haar mentor stuurt haar door naar het Onderwijs Service Centrum, dat leerlingen kan voordragen voor de Kansklas. Deze klas, gefinancierd vanuit VSV-middelen, is voor leerlingen van mboRijnland met een duidelijke oriëntatievraag. De Kansklas moet voorkomen dat leerlingen uitvallen. ‘Al mijn leerlingen komen met een groot vraagteken boven hun hoofd binnen’, zegt Martine Verbunt, docente van de Kansklas. In haar klas zitten leerlingen van verschillende opleidingen uit de regio en van verschillende mbo- niveaus. ‘Ik heb leerlingen van niveau 2 tot niveau 4, van rustige tot ADHD’ers, van kinderen uit stabiele gezinnen tot zorgelijke gezinssituaties. De gemene deler is dat ze leerplichtig zijn en iets deden wat ze niet leuk vonden – om welke reden dan ook. Ik help ze weer op weg’, zegt Martine. Samen met instructeur Adriaan van de Weel begeleidt ze de leerlingen in drie tot dertien weken in hun zoektocht naar een vervolgopleiding. Dat doen ze met behulp van een studiekeuze-, beroepskeuze- en/of capaciteitstest. En het voeren van heel veel gesprekken, individueel en met elkaar in de groep. Ook maakt de klas opdrachten, taken en uitstapjes en legt werkbezoeken af. Afgelopen schooljaar telde de Kansklas zo’n 25 leerlingen. Op twee na heeft iedereen een plek gevonden.

Met de toekomst bezig zijn
Grootste misverstand over de Kansklas is dat deze jongeren gedemotiveerd zouden zijn en niet zouden willen. ‘Er is er geen één die voor zijn lol is uitgevallen. Het zijn leerlingen die juist wel met de toekomst bezig zijn. Daarom is mijn enige doel het vinden van een passende vervolgopleiding’, zegt Martine. Volgens haar lopen bijna alle leerlingen vast in het idee dat ze de rest van hun leven bij hun beroepskeuze moeten blijven. ‘Ze zijn bang dat als ze nu iets kiezen, ze dat voor altijd moeten blijven doen. Dat maakt ze heel beperkt. Ze lopen vast en blokkeren. Als je dat los laat, kun je makkelijker een keuze maken’, aldus Martine.

Vertrouwen
Het geheim van de klas is veiligheid en vertrouwen. Waar leerlingen normaal wisselende docenten hebben op een dag, hebben ze nu drie dagen per week met Martine en Adriaan te maken. ‘Ik voelde me daardoor heel veilig en kon voor het eerst een band opbouwen met een docent. Ik vertelde veel meer dan dat ik normaal zou doen. Ik weet dat ik Martine altijd kan bellen als het niet gaat’, zegt Mutiara. Ze begint vol zelfvertrouwen aan haar bbl-opleiding tot autospuiter en kijkt met veel plezier terug op de Kansklas. ‘Ik weet nu dat ik heel veel wil en het ook kan. De goede band met de lerares heeft ervoor gezorgd dat ik me durfde uit te spreken en ik zelfvertrouwen kreeg. Ik heb deze maanden vooral mezelf goed leren kennen.’

Agenda

Save the date! Op 4 oktober 2018 vindt de Regionale vsv-conferentie plaats.

Colofon